DERS ADI

Metafiziğin İmkanları (III. Dönem, Güz Dönemi) Felsefe Tezsiz Yüksek Lisans Programı                        ana sayfa

KODU

FEL 7029

TÜRÜ

Zorunlu

DÖNEMI

III. Dönem / Güz Dönemi

KREDISI

Ulusal Kredi: 3    AKTS: 5

VERILDIGI BÖLÜM

Felsefe

ÖGRETIM ÜYESI

Prof. Dr. Metin BAL

YAZISMA ADRESI

Felsefe Bölümü, Dokuz Eylül Üniversitesi,

Edebiyat Fakültesi, Öğretim Üyeleri Binası,  Tınaztepe Yerleşkesi,

PK: 35260, Buca - İzmir, Türkiye. Tel: ++ 90 (232) 412 79 03  - dahili tel: 19411, Fax: ++ 90 (232) 453 90 93

E-Posta: balmetin@gmail.com , Web: www.metinbal.net

DERSIN AMACI, ÖGRENIM HEDEFI, ÖGRENIM METODU, ÖGRETME VE ÖGRENME MATERYALI

AMACI

‘Metafiziği oluşturan “deneyim”, “varlık-hiçlik”, “zorunluluk-olasılık”, “sonlu-sonsuz”, “özne-nesne”, “ruh-madde”, “tikel-tümel”, “özgürlük”, “dolayım-dolayımsızlık”, “sezgi” vb. kavramlarla ilgili problemlerin büyük düşünürlerin temel yapıtlarında nasıl ortaya konulmuş oldukları ve idealizm ve materyalizm gibi metafizik öğretileri birbirinden ayıran özellikler tartışılacaktır.

ÖGRENIM HEDEFLERI           

KAZANILAN BILGI

Öğrenci çeşitli filozofların "metafizik" teorileri   ve "metafizik" hakkındaki düşüncelerini öğrenir. “İlk felsefe”nin ortaya nasıl çıktığı ve felsefenin nasıl sistematik bir inceleme konusu haline geldiğini öğrenecektir. Felsefi akımların hangi kavramlar temelinde birbirlerinden ayrıldıklarını bilir ve başkalarına aktarır. Varlık-oluş, hiçlik, yaratım, özne-nesne, özgürlük-zorunluluk vb. konulardaki tartışmaların dünya görüşü farklılıklarını nasıl ortaya koyduklarını bilir ve tartışır. Metafizik disiplinini oluşturan felsefenin süregiden problemlerini kavrar. Bir olgu ve deneyimin gerçekliğini farklı bakış açılarıyla tartışır ve düşünce adına yeni bulgulara ulaşır.

KAZANILAN BECERI

ÖGRETIM METODU

Teorik anlatıma dayalı ders

ÖGRETME MATERYALI

Varlık felsefesiyle ilgili filozofların temel eserleri

ÖLÇME VE DEĞER.

Ders yazılı olarak yapılacak bir ara sınav ve bir final sınavı ile değerlendirilecektir.

DERS PLANI VE IÇERIGI

HAFTA

KONU                                                                                                                           

1

Eskiçağ ‘varlık’ anlayışı

Heraklitos ve Parmenides’in ‘varlık’ görüşleri

2

Platon’un ‘varlık’ görüşü. İlk bilim olarak Metafizik: Platon ve Aristoteles

Platon’un Sofist’inde ‘varlık sorusu’nun değerlendirilişi

İdealist ve Materyalist felsefe, varlık ve oluş problemi

3

Aristoteles’in ‘varlık’ görüşü: Metafizik ve Nikamakhos'a Etik'te "varlık".

İnsan zihninin doğal bir eğilimi olarak Metafizik

4

Plotinus ve Yeni Platoncu ‘varlık’ görüşü

5

Ortaçağ’ın ‘varlık’ görüşü.

Metafizik yaklaşımların “insan”ın evrendeki yerini belirleme çabaları

6

Yeniçağ’ın ‘varlık’ görüşü: Descartes

Descartes’in rasyonalizmi,  özne ve nesne kavramları

7

Empirisizm, Locke ve Hume

8

Metafiziğin bir bilim olarak nasıl mümkün olacağı: Kant, Fichte, Hegel, Bergson, Husserl.

9

Hegel'in "varlık" ve "deneyim" görüşü

"Bugün Hegel Okumak Neden Önemlidir?", Metin Bal, Evrensel Kültür, Aylık Kültür Sanat Edebiyat Dergisi, Kasım 2013, Sayı: 264. Aralık 2013. İstanbul: Doğa Basın Yayın Doğ. Tic. Ltd. Şti. Ezgi Matbaası. ss. 29-32.

10

Marx, diyalektik ve tarihsel Materyalizm

11

Nietzsche ve duyuüstü dünyanın yıkımı.

Metafiziğin “sonu” tartışması: Nietzsche, Heidegger

Metafizik ve varoluş: Heidegger ve Sartre.

Heidegger’in "varlık", "varlık'ın anlamı", "varlığın tarihi" kavramları

Sartre ve Hiçlik

12

Husserl ve saf psikoloji

13

Bilmeme ve Bilinçdışı Metafiziği: Freud, Lacan.

14

Metafizik ve anlam: Frege

Metafiziğin bilim olmaktan çıkarılması ve sanat (şiir, edebiyat)  olarak görülmesi: Carnap, Mantıkçı Empirist Okul.

Bilimler arası bir sınır bekçisi olarak Metafizik: Wittgenstein.

Metafizikçinin doğa bilimlerine yeniden çağrılması:  Stephen Hawking

DERSIN VERILMESINDE YARARLANILACAK KAYNAKLAR

Aristotle (2002) Metaphysics, tr. by Joe Sachs, Santa Fe, New Mexico: Green Lion Press.

Aristoteles (1996), Kategoriler, çev. Saffet Babür, Ankara: İmge Kitabevi.

Metinlerle Ortaçağda Felsefe, derleyenler ve çevirmenler: Betül Çotuksöken & Saffet Babür, 1993, İstanbul: Kabancı Yayınevi.

Copleston, Frederick ( 1998) Felsefe Tarihi, Cilt I, Yunan ve Roman Felsefesi , Bölüm 1 b, Platon. Çev. Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi.

Copleston, Frederick (2011) A History of Philosophy, Vol. 2, Medieval Philosophy, London: Continuum International Publishing Group.

Deleuze, Gilles (1988) Spinoza: Practical Philosophy, translation and preface by Robert Hurley, City Lights Books, San Francisco.

Descartes, René (1998) Anlığın Yönetimi İçin Kurallar & İlk Felsefe Üzerine Meditasyonlar, çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi.

Feuerbach, Ludwig (2012) Klasik, İbrani ve Hıristiyan Antikçağ Kaynaklarına Göre Tanrıların Doğuşu, çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Say.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, Vorlesungen über die Geschichte der Philosophie, Erster Band, 1971, Verlag Philipp Reclam jun.Leipzig.

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Lectures On the History of Philosophy, Vol.III, Medieval and Modern Philosophy, tr. by R.F.Brown and J.M. Stewart, University of California Press, Oxford, 1990.

"Bir Alman İdealizmi Sistemi İçin En Eski Program", Georg Wilhelm Friedrich Hegel,  Çev. Metin Bal, Alman İdealizmi II: Hegel kitabı içinde, Editör: Güçlü Ateşoğlu, Doğu Batı Yayınları, Ekim 2013, Ankara. ss.51-53.

"Bugün Hegel Okumak Neden Önemlidir?", Metin Bal, Evrensel Kültür, Aylık Kültür Sanat Edebiyat Dergisi, Kasım 2013, Sayı: 264. Aralık 2013. İstanbul: Doğa Basın Yayın Doğ. Tic. Ltd. Şti. Ezgi Matbaası. ss. 29-32.

"Hegel'in Geist Kavramı", Robert R. Williams, Çev. Metin Bal, Alman İdealizmi II: Hegel kitabı içinde, Editör: Güçlü Ateşoğlu, Doğu Batı Yayınları, Ekim 2013, Ankara. ss. 525-544.

Heidegger, Martin (1953) Sein und Zeit, Tübingen: Max Nieyemer Verlag.  

Hesiodos (2010) Tanrıların Doğuşu (Kozmogonia) ss.7-43 ve İşler ve Günler, ss. 47-77. çev. Furkan Akderin, İstanbul: Sosyal Yayınlar.

Kranz, Walter (1984) Antik Felsefe. çev. Suad Y. Baydur, İstanbul: Sosyal Yayınları.

Locke, John (2004) İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, çev. Vehbi Hacıkadiroğlu, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Marx, Karl (2009) Demokritos İle Epikuros'un Doğa Felsefeleri, çev. Hüseyin Demirhan, Ankara: Sol Yayınları.

“Nominalist Devrim ve Modernitenin Kökeni”, Çev. Metin Bal ve Fatma Erkek. Bu yazı için bkz. Bibliotech, Felsefe, Sosyal Bilimler Dergisi, 2012, 15 Şubat-15 Nisan, Sayı: 16, Yıl: 5, ss. 74-87.

Özlem, Doğan (2001) (Derleme ve Çeviri) Günümüzde Felsefe Disiplinleri, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

Pascal, Blaise (2005) Düşünceler, Çev. İ. Z. Eyuboğlu, İstanbul: Say Yayınları.

Platon (1991) Sofist, çev. Ömer Naci Soykan, İstanbul: Ara Yayıncılık.

"Kant'ın Temel Kavramları II", (Howard Caygill’in A Kant Dictionary yapıtından) derleyen ve çeviren Metin Bal.  Bibliotech, Felsefe, Sosyal Bilimler Dergisi, Ağustos/Eylül 2014, Sayı: 20, Yıl: 7. ss. 74-88.

"Eleştiri Düşüncesi, Kant'ın Eleştiri Felsefesi'ne Giriş", Edward Caird. Çev. Metin Bal, ss. 1-41. [Caird, Edward (1909) The Critical Philosophy of Immanuel Kant (Immanuel Kant’ın Eleştirel Felsefesi), in two volumes, vol. I., Glasgow: James Maclehose and Sons.] Kaygı, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, Sayı: 30/2018: ss. 253-279. ISSN: 1303-4251. Yayıncı: Uludağ Üniversitesi. ORCID: 0000-0003-3448-3736. http://dergipark.gov.tr/kaygi/issue/36417/411256

Heidegger, Martin (1997) Plato’s Sophist, tr.by.Richard Rojcewicz and André Schuwer, Bloomington and Indianapplis: Indiana University Press.

Thomson, George: İlk Filozoflar, Eski Yunan Toplumu Üstüne İncelemeler, çev. Mehmet H. Doğan, İstanbul: Payel Yayınevi, 1997.

Heidegger, Martin (1996) Wegmarken, Gesamtausgabe, I.Abteilung: Veröffentlichte Schriften 1910-1976, Band 9, Frankfurt Am Main: Vittorio Klostermann 

Heidegger, Martin (1997) Plato’s Sophist, tr.by.Richard Rojcewicz and André Schuwer, Bloomington and Indianapplis: Indiana University Press.

Aristoteles,(1998) Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ankara: Ayraç Yayınevi, Klasik Metinler.

Heidegger, Martin (1967) What is a Thing?, tr.by W.B.Barton and Vera Deutsch with an anslysis by Eugene T.Gendlin, Regnery/Gateway, INC.South Bend, Indiana.

Heidegger, Martin (1994) Gesamtausgabe, Band 5, Holzwege, Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann

Heidegger, Martin (1997) Özdeşlik ve Ayrım, çev. Necati Aça, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. 

Heidegger, Martin (1991) Metafizik Nedir, çev. Yusuf Örnek, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Çeviri Dizisi:1.

Heidegger, Martin (1983) Die Grundbegriffe Der Metaphysik, Welt-Endlichkeit-Einsamkeit, Gesamtausgabe, II.Abteilung:Vorlesungen 1923-1944, Band 29/30, Frankfurt Am Main: Vittorio Klostermann

SINAVLAR

Bir ara sınav ve bir final sınavı. Sınavlar yazılı olarak yapılacaktır

ana sayfa