DERSIN ADI

Bilgi Felsefesi / Kod: FEL 104 / Türü: Zorunlu

 

Bilgi Felsefesi

Dersimin Amacı: https://www.youtube.com/watch?v=HagR7QyiqQU&t=10s

DÖNEMI

2. / Bahar

KREDISI

Ulusal Kredi:  3      AKTS: 5

BÖLÜM

Felsefe

ÖGRETIM ÜYESİ

Prof. Dr. Metin BAL

YAZISMA ADRESI

Felsefe Bölümü, Dokuz Eylül Üniversitesi,

Öğretim Üyeleri Binası, 3. Kat, Oda no: 328,Tınaztepe Yerleşkesi, PK: 35260 , İzmir Türkiye,

Tel: ++ 90 (232) 412 79 03  - Oda dahili no: 19411, Fax: ++ 90 (232) 453 90 93,

balmetin@gmail.com, metin.bal@deu.edu.tr

http://www.metinbal.net

 

DERSIN AMACI

Bilginin tanımı, kaynağı, yöntemi, sınırı ve değeri konusunda filozofların yaklaşımlarını ortaya koyarak tartışmak.

ÖLÇME VE DEG.

Ders yazılı olarak yapılacak bir ara sınav ve bir final sınavı ile değerlendirilecektir.

 

HAFTALIK DERS PLANI VE IÇERIGI

Hafta

Numara Sırasıyla Konu ve Literatür

 

1, 2, 3

1."Konuşma ve Düşünce" ss. 23-45, Bu metin için bkz. Thomson, George (1997) Eski Yunan Toplumu Üstüne İncelemeler, İlk Filozoflar, Çev. Mehmet H. Doğan, İstanbul: Payel Yayınevi.

 
 

2."Bilgi Kuramı Tarihçesi", H. Krings & H.M.Baumgartner, çev. Doğan Özlem, ss.205-229.

 
 

3."Bilgi Kuramı", Alwin Diemer, çev. Doğan Özlem, ss.163-180

4."Bilgi Kuramı", Fritz Heinemann, çev. Doğan Özlem, ss.181-203., Bu metinler için bkz. Özlem, Doğan (Derleme) (2001) Günümüzde Felsefe Disiplinleri, çev. Doğan Özlem, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

 

 

Anaksimendros ve "apeiron"

Moles, Abraham (2004) Belirsizin Bilimleri,İnsan Bilimleri İçin Yeni Bir Epistemoloji, Çev. Nuri Bilgin,İstanbul: YKY.

 

     
 

Platon'un Protagoras diyaloğu: Bilge ve Filozof ayrımı.

Heidegger Nedir Bu Felsefe? yazısı.

 

5. Platon'un Hayatı ve Eserlerinin Kısa Bir Özeti, Devlet'de Mağara Allegorisi (Devlet, VII.VIII.Kitaplar)

 
 

6. "Bölüm Üç: Bilgi Kuramı" ss. 22-42, "Bölüm Dört: Biçimler Öğretisi"ss. 43-83. Bu metinler için bkz. Copleston, Frederick (1998) Felsefe Tarihi, Cilt 1, Yunan ve Roma Felsefesi 1b Platon, Çev. Aziz Yardımlı, İdea Yayınevi: İstanbul.

 
 

7. Theaitetos ve Devlet (VI. Kitap) bağlamında "bilgi"nin tanımı ve "bilgi" konusunda öne sürülen ilk görüşler.

 

4, 5

8. Aristoteles'in Metafizik I kitabında "bilgi"nin oluşumu.

 

     

6

9. De Wulf, Maurice, "Adcılık, Gerçekçilik,  Kavramcılık" (Nominalism, Realism, Conceptualism) Çev. Metin Bal. Bibliotech, Felsefe, Sosyal Bilimler Dergisi, Konu: Müzik, Sayı: 14 Yıl: 7, Mayıs/Haziran  2011, Ankara. ss. 10-16.

 
     

7

René Descartes (31 Mart 1595 - 11 Şubat 1650))

 

10. Descartes, René (1998) Usu Doğru Yönetmek ve Gerçeği Bilimlerde Aramak İçin Yöntem Üzerine Söylem (1637) Bu metin için Bkz. ss.7-55. Descartes Söylem, Spinoza İnceleme, Leibniz Monadoloji, Derleyen ve Çeviren Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi, 1998.

 

     

8

George Berkeley (12 Mart 1685 - 14 Ocak 1753)

 

11. Berkeley, George (1996) İnsan Bilgisinin İlkeleri Üzerine, Çev. Halil Turan, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.

 

 

12. Berkeley, George (1984) Hylas ve Philonous Arasında Üç Konuşma, Çev. K. Sahir Sel, İstanbul: Sosyal Yayınlar.

 

 

 

David Hume (7 Mayıs 1711 - 25 Ağustos 1776)

 

13.  "Geçiş Dönemi: İdealizm ve Skeptisizm, 1. Berkeley, 2. Hume." İçinde: Vol. III. "Bölüm II", Hegel, George Wilhelm Friedrich (1896) Lectures on the History of Philosophy, tr. by Elizabeth S. Haldane and Frances H. Simson, M.A.,  London: Kegan Paul, Trench, Trübner & Co. LTD.  ss.361-375.

 
     

9

Gottfried Wilhelm Leibniz (1 Temmuz 1646 - 14 Kasım 1716)

 

14. Monadoloji & Metafizik Üzerine Konuşma, Leibniz, Fransızcadan çeviren ve derleyen Atakan Altınörs, Doğu Batı Yayınları, 2011.

"Leibnizin Hayatı ve Eserleri", ss. 9-33. Atakan Altınörs.

"Metafizik Üzerine Konuşma", Leibniz, ss. 35-96.  çev. Atakan Altınörs.

"Monadoloji", ss.97-120. çev. Atakan Altınörs.

[Monadoloji yapıtının Türkçede başka bir çevirisi için bkz. Gottfried Wilhelm Leibniz, Monadoloji (1714 ; 1840) Bkz. Derleyen ve çeviren Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınevi. 1998. ss. 91-107.]

 

     
 

15. Kant, Immanuel (1983) Gelecekte Bilim Olarak Ortaya Çıkabilecek Her Metafiziğe Prolegomena, zu einer jeden künftigen Metaphysik die als Wissenschaft wird auftreten könne, çev. Ioanna Kuçuradi - Yusuf Örnek, Ankara: METEKSAN.

 
  "Eleştiri Düşüncesi, Kant'ın Eleştiri Felsefesi'ne Giriş", Edward Caird. Çev. Metin Bal, ss. 1-41. [İçinde: Caird, Edward (1909) The Critical Philosophy of Immanuel Kant (Immanuel Kant’ın Eleştirel Felsefesi), in two volumes, vol. I., Glasgow: James Maclehose and Sons.] yayınlanacak. İçinde: Aysevener, Kubilay (2015, Derleme) İngiliz İdealizmi, ss.  

10, 11

16. Kant, Saf Aklın Eleştirisi'nde "bilgi"nin koşulları.

 

     

12

17. Hegel'in Tinin Görüngübilimi'nde "mutlak bilgi"

Hegel, Felsefe Tarihi Üzerine Dersler: Grek Felsefesi ve Modern Felsefe (Descartes bölümü.)

 

     

13.

18. Karatani, Kojin (2008) Kant ve Marx Üzerine, Çev. Erkan Ünal, İstanbul: Metis Yayıncılık.

 
     
 

19. "Temel epistemeler", Foucault, Michel (1999) Bilginin Arkeolojisi, Çev. Veli Urhan, Birey Yayıncılık.

 
     
 

20. "Adorno, Heidegger ve Epistemoloji Eleştirisi",  Brian O'Connor.

 
     

14.

21. Tarihsel Bilgi Formları, Cassirer, Ernst.

 
 

DERSIN VERILMESINDE YARARLANILACAK EK KAYNAKLAR

 

Cassirer, Ernst (1978) The Problem of Knowledge, Philosophy, Science, and History since Hegel, tr. by William H. Woglom, M.D., and Charles W. Hendel, with a Preface by Charles W. Hendel, New Haven: Yale University Press.

Pascal, Blaise (1996) Düşünceler, Çev. Metin Karabaşoğlu, İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Berkeley (1935) Beşeri Bilginin Prensipleri Hakkında Bir Eser ve Hylas İle Filonos Arasında Üç Konuşma, Çev.  Mehmed Saffet Engin, İstanbul: Devlet Basımevi.

Kant, Arı Usun Eleştirisi

Hegel, Tinin Fenomenolojisi

Aydınlanma Filozofları - Locke, Hume ve Berkeley - Gerald Hanratty, çev. Tuncay İmamoğlu & Celal Büyük, 2002, İstanbul: Anka Yayınları.

Altuğ, Taylan (2006) Modern Felsefede Metafiziğin Elenmesi, Ankara: Ebabil Yayıncılık.

Bilginin Temelleri, Arda Denkel

Cevizci, Ahmet (2007) Aydınlanma Felsefesi Tarihi, Bursa: Asa Kitabevi.

Warburton, Nigel (2008) Felsefeye Giriş, Terimler-Akımlar-Teoriler, İstanbul: Paradigma Yayıncılık.

Ajdukiewicz, Kazımıerz (2007) Felsefeye Giriş, İstanbul: Say Yayınları.

Platon (2000) Euthyphron & Küçük Hippias, çev. Pertev Naili Boratav, İstanbul: Sosyal Yayınları.

Proklos, Diadochos (2006) Platon'un Parmenides Diyalogunun Yorumu (141e-142a), Çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Pencere Yayınları.

Platon (2006) Lysis, çev ve yorum Nihal Petek Boyacı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Platon (2006) Kriton, çev ve yorum Filiz Öktem ve Candan Türkkan, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Platon (2001) Kritias, Atlantis Efsanesi, Çev. Erol Güney ve Lütfi Ay, İstanbul: Sosyal Yayınlar.

Platon (2000) Euthydemos, çev. Halil Vehbi Eralp, İstanbul: Sosyal Yayınlar.

Platon (2001) Epinomis, Gece Toplantısı, çev. Adnan Cemgil, İstanbul: Sosyal Yayınlar.

Platon (2006) Sokrates'in Savunması, çev. ve yorum Erman Gören, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Platon (2006) Gorgias, çev. Mehmet Rifat - Sema Rifat, İstanbul: Türkiye İş Bankası.

Brian O'Connor, "Adorno, Heidegger and the Critique of Epistemology", Philosophy and Social Criticism, vol. 24, no: 4, pp. 43-62.

Lakatos, Imre & Musgrave, Alan (derleme) (1992) Bilginin Gelişimi ve Bilginin Gelişimiyle İlgili Teorilerin Eleştirisi, çev. Hüsamettin Aslan, İstanbul: Paradigma Yayınevi. 

T.S.Kuhn: Keşfin Mantığı mı Yoksa Araştımanın Psikolojisi mi?

J.W.N.Watkins: ‘Olağan Bilime’ Hayır

S.E. Toulmin: Olağan ve Devrimci Bilim Arasındaki Ayırım Geçerli midir?

L. Pearce Williams: Olağan Bilim, Bilimsel Devrimler ve Bilim Tarihi

K.R.Popper: Olağan Bilim ve Tehlikeleri

Margaret Masterman: Paradigmanın Doğası

Imre Lakatos: Yanlışlama ve Bilimsel Araştırma Programlarının Metodolojisi

P.K.Feyerabend: Uzmanlaşma Tarafları İçin Teselliler

T.S.Kuhn: Eleştirmenlerime Cevaplar

 

SINAVLAR : Bir ara sınav ve bir final sınavı. Sınavlar yazılı olarak yapılacaktır

     
 

Ana Sayfa