DERSIN ADI

Ütopya - Distopya (Bahar Dönemi) / DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programı Dersi

Derslerin başlangıç ve bitiş tarihleri: 2024 - 28 Mayıs 2024

DERSIN KODU

FEL  / Türü: Seçmeli / II. Dönem (Bahar Dönemi) / for English please click here   /                  ANA SAYFA

DERSIN KREDISI

Ulusal Kredi: 3   AKTS: 5

BÖLÜM

Felsefe

ÖGRETIM ÜYESI

Prof. Dr. Metin BAL

YAZISMA ADRESI

Felsefe Bölümü, Dokuz Eylül Üniversitesi,

Edebiyat Fakültesi, Öğretim Üyeleri Binası,  Tınaztepe Yerleşkesi,

PK: 35370, Buca - İzmir, Türkiye. Tel: ++ 90 (232) 412 79 03  - dahili tel: 19411, Fax: ++ 90 (232) 453 90 93

E-Posta: balmetin@gmail.com , Web: www.metinbal.net, Görüşme gün ve saatleri:

DERSIN AMACI, ÖGRENIM HEDEFI, ÖGRENIM METODU, ÖGRETME VE ÖGRENME MATERYALI

AMACI

Felsefe tarihindeki ütopya ve distopya konusundaki başyapıtları incelemek.

ÖGRENIM HEDEFLERI          

KAZANILAN BILGI

 

ÖGRETIM METODU

Teorik anlatıma dayalı ders

ÖGRETME MATERYALI

Sanat felsefesiyle ilgili filozofların temel eserleri

ÖLÇME VE DEG.

Ders yazılı olarak yapılacak bir ara sınav ve bir final sınavı ile değerlendirilecektir.

DERS PLANI VE IÇERIGI

 

For English Click Here

HAFTA

KONU                                                                                                                           

     
 

FELSEFEYE BAŞLAMAK İÇİN EN KISA KILAVUZ", Metin BAL (Tıklayarak indirip okuyabilirsiniz. İlginiz için teşekkür ederim. Keyifli okumalar.)

 

GİRİŞ DERSİ

 

 
     

1. Hafta,

Ütopyanın ve Distopyanın Felsefe Tarihinde Önemi

● Cioran, Emil Michel (2015) Tarih ve Ütopya, çev. Haldun Bayrı, İstanbul: Metis Yayınları.

● Gordin, Michael D. & Tilley, Helen & Prakash, Gyan (2020) Ütopya - Distopya Tarihsel Olasılığın Koşulları, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.

"Ütopyanın Siyaset Felsefesi Tarihinde Evrimi", Metin Bal. Ethos: Felsefe ve toplumsal bilimlerde diyaloglar/Dialogues in Philosophy and Social Sciences,  ss. 1-13. Sayı: 3 (1) Ocak 2010, ISSN 1309 - 1328. (Philosophers Index)

 
     

1. Hafta

Lukianos (2021) Hakiki Hikayeler, çev. Erman Gören, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. (Ütopyaların kökeni ve ilk bilim kurgu kitabı.)

 

 

 

 

2. Hafta,  3. Hafta,

4. Hafta

Platon'un Devlet Kitabı

Plato (1942) The Republic, tr. by Paul Shorey, in two volumes, II, Books VI-X, Massachusetts: Harvard University Press London.

 
 

 

 

5. Hafta,

Thomas More'un Ütopya kitabı

 

 

 

 

6. Hafta,

Bacon'ın Yeni Atlantis Ütopyası

 

 

 

 

6. Hafta,

Campanella'nın Güneş Devleti Ütopyası

 
 

David Hume, "Idea of a Perfect Commonwealth" (1777)

 

 

● Marivaux, Pierre De (2021) Köleler Adası (1725), çev. Berna Günen, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. (Komedi oyunu)

 

● Cabet, Étienne (2012) İkaria'ya Yolculuk, çev. Ela Güntekin - Maide Erçelebi, İstanbul: Say Yayınları.

 

 

 

 

7. Hafta

"Saint Simon, Charles Fourier ve Robert Owen"

Engels, Friedrich (2004) Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm, çev. Sol Yayınları Yayın Kurulu. Ankara: Sol Yayınları. Bu yazıda yararlanılan İngilizce çeviri kaynak için bkz. Engels, Frederick (1908) Socialism Utopian and Scientific, tr. by Edward Aveling, With a Special Introduction (1892) by the Author [Engels]. Chicago: Charles H.Kerr Company.

 

 

 

 

Vize Sınavı Sunum Konuları

4 Nisan 2024: Tunahan GÜMÜŞ: Huxley, Aldous (2017) Cesur Yeni Dünya, çev. Ümit Tosun, sunuş: Margaret Atwood, sonsöz: David Bradshaw. İstanbul: İthaki Yayınları.

 

4 Nisan 2024: Gürkan ÇAVUŞ: ● Zamyatin, Yevgeni (2019) Biz, çev. Fatma Arıkan & Serdar Arıkan. Sunuş: Ursula K. LeGuin, İstanbul: İthaki Yayınları.

 

18 Nisan 2024: İpek ÖZİNANIR: ●  Callenbach, Ernest (2010) Ekotopya (Ecotopia:The Notebooks and Reports of William Weston) çev. Osman Akınhay, İstanbul: Agora Kitaplığı.

 

25 Nisan 2024: Burak KARABEY:Otomatik Portakal distopya romanı ve filmi (Özgürlük idesinin bir sorgulanması. Güvenlik güçlerini serserilerden seçiyorlar. Kuşaklar arasındaki çatışma genç kuşağın faklı bir dil kullanıyor olmasında gösteriyor. Kamusal alan ve toplumsallaşma imkanının ortadan kalkmış olduğu bir devlet ve toplum.)

 

 

 

 

Final Sınavı Sunumu

Konuları

16 Mayıs 2024: Gürkan  ÇAVUŞ: William Morris, Gelecekten Anılar (News From Nowhere)

► 16 Mayıs 2024: Tunahan GÜMÜŞ: Ray Bradbury, Fahrenheit 451

► 23 Mayıs 2024: Burak KARABEY: Veronica Roth, Uyumsuz (2011)

 23 Mayıs 2024: İpek ÖZINANIR: Ursula Le Guin, Karanlığın Sol Eli (1969)

 

 

 

 

8. Hafta

H. G. Wells (1866 - 1946) Modern Bir Ütopya (A Modern Utiopia)

● Wells, H. G. (2005) A Modern Utopia,  with an introduction by Francis Wheen, London: Penguin Books.

 

 

 

 

8. Hafta

Butler, Samuel (2012) Erewhon, çev. Şelale Dalyan, Ankara: Kyrhos Yayınları.

 
     

8. Hafta

Bellamy, Edward (2011) Geçmişe Bakış, 2000'den 1997'ye, çev. Fahri Yaraş, İstanbul: Say Yayınları.

 

 

 

 

9. Hafta

Yevgeni Ivanoviç Zamyatin'in Biz Distopyası

Zamyatin, Yevgeni (2019) Biz, çev. Fatma Arıkan & Serdar Arıkan. Sunuş: Ursula K. LeGuin, İstanbul: İthaki Yayınları.

 

     
 

Herbert Marcuse’un Tek-Boyutlu İnsan (1964) yapıtıdır. Marcuse ütopyacı düşünce ve imgelemin güçlü bir şekilde yenilenmesini sağlayan ve çağdaş politikada ütopyacı bakış açılarının yeniden keşfedilmesi gereğini ilk öneren düşünür oldu. (Jameson, 2008: 158-160)

Margaret Atwood’un Hizmetçi Kadının Hikayesi (1985) adlı yapıtı feminist ilk distopya

 

ilkel düzeyde bir toplum kurgulayan ütopyalar da vardır. Örneğin, W. D. Hudson’un Kristal Bir Çağ (1887)

 

 

 

 

10. Hafta

"Eğitime Felsefeyle Yaklaşmak: Platon’un Mağaralıları, Kopuş Filmi, Gatto ve Kitle İmha Silahı Olarak Eğitim ve Crusoe Ne Yaptı?" Metin Bal, 2018. (A Philosophical Approach To Education: Plato’s Cave Dwellers, The Film Detachment, Instruction as a Weapon of Mass Destruction and What is done by Crusoe?) Özne. Felsefe, Bilim ve Sanat Yazıları. 29. Kitap, Güz 2018, (Baskı tarihi: Aralık 2018), ss. 223-243. ISBN: 978-605-196-230-6. Çizgi Kitabevi Yayınları. Konya.

● Defoe, Daniel (2018) Robinson Crusoe, çev. Fadime Kahya, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

● Melville, Herman (2002) Melville’s Short Novels, selected and edited by Dan McCall, Cornell University: New York.

● Petrov, Grigoriy (2017) Beyaz Zambaklar Ülkesi, çev. Sabri Gürses, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. / Petrov, Grigoriy (2018) Beyaz Zambaklar Ülkesinde, çev. Elnur Osmanov, İstanbul: Koridor Yayıncılık.

● Gatto, John Gatto (2009) Weapons of Mass Instruction, A Schoolteacher’s Journey Through the Dark World of Compulsory Schooling, Canada: New Society Publishers. / Gatto, John Taylor (2018) Eğitim Bir Kitle İmha Silahı, Zorunlu Eğitimin Karanlık Dünyasında Bir Yolculuk, çev. Mehmet Ali Özkan, İstanbul: Edam.

 
     

11. Hafta

Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünya (1932) Distopyası.

Huxley, Aldous (2017) Cesur Yeni Dünya, çev. Ümit Tosun, sunuş: Margaret Atwood, sonsöz: David Bradshaw. İstanbul: İthaki Yayınları.

● "Caydırmaya Karşı Platon’un Lakhes Diyaloğunda ve Aldous Huxley’in Cesur Yeni Dünya Romanında Cesaret Felsefesi", Metin Bal. Mavi Atlas, Cilt 6 (Sayı: 1) Yıl: 2018: ss. 90-130. DOI: 10.18795/gumusmaviatlas. 405315, Tarandığı indexler: Sobiad, Google Scholar, TR Dizin, Index Copernicus.

 
 

 

 

12. Hafta,

George Orwell'in 1984 Distopyası

Orwell, George (2019) 1984, çev. Celâl Üster, İstanbul: Can Sanat Yayınları.

"Orwell'in 1984'ü Bugünün Dünyasına Ne Söyler? Felsefeye ve Sanata Çağrı," Prof. Dr. Metin Bal, 15 Ocak 2022 Cumartesi. Saat: 15:00 - 17:00, ODTÜMİST Felsefe Kulübü (İstanbul ODTÜ Mezunları Derneği), Ulus ODTÜPARK - Ulus Mahallesi, Adnan Saygun Cd, Budak Sok., No:17, Ulus - Beşiktaş, PK: 34340,  İstanbul, Türkiye.

Eşzamanlı olarak online (Zoom) ve yüz yüze katılımla gerçekleştirildi. Üzerine konuşulan  ve tartışılan kitap: Orwell, George (2019) 1984, (1949) çev. Celâl Üster, İstanbul: Can Sanat Yayınları. Orwell, George (2021) 1984, İstanbul: MK Publications.

Video kaydını izlemek için tıklayınız lütfen: https://www.youtube.com/watch?v=l87ku1S1TVs

Pratkanis, Anthony & Aronson, Elliot (2018) İkna Çağı, Propagandanın Gündelik Kullanımı ve Suistimali,  çev. Nagihan Haliloğlu, İstanbul: The Kitap Yayınları.

Jowett, Garth S. & O’Donnell, Victoria (2017) Propaganda ve İkna, çeviri grubu: Rana Kahraman Duru, Esin Akşar, Levent Aladağ, Burcu Asena Şahin, Ezgi Saver, Yasemin Nicola Sakay, Ceren Dörtkardeşler, Meltem Deniz Belgin, Merve Keçeli, İremnaz Tali, İstanbul: Artes Yayınları.

Welch, David (2019) Propaganda, Güç ve İkna, çev. Selim Sezer, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

 

 

 

 

12. Hafta,

Arthur Koestler'in Gün Ortasında Karanlık Distopyası

Koestler, Arthur (2019) Gün Ortasında Karanlık, çev. Pınar Kür, İstanbul: İletişim Yayınları.

 
 

 

 

13. Hafta,

Ray Bradbury'nin Fahrenheit 451 Distopyası.

Bradbury, Ray (2020) Fahrenheit 451 (1953) çev. Dost Körpe, İstanbul: İthaki Yayınları.

François Truffaut’nun Fahrenheit 451 (1966) Filminin Felsefi Bir Yorumu, Metin Bal.

 
     
 

Hitler, Adolf (1999) Mein Kampf, translated by Ralph Manheim, introduction by Abraham Foxman, Boston: A Mariner Book.

Hitler, Adolf (2020) Kavgam, Mein Kampf, çev. Turan Tektaş, İstanbul: Anonim Yayıncılık.

 
     

13. Hafta,

William Morris'in Hiçbir Yerden Haberler (1890) ya da Gelecekten Anılar kitabı

 
 

 

 

14. Hafta,

 

DÖNEM SONU DERSİ

● Le Guin, Ursula K. (2020) Mülksüzler, çev. Levent Mollamustafaoğlu, İstanbul: Metis Yayınları. / Le Guin, Ursula K. (1994) The Dispossessed, An Ambiguous Utopia, New York: HarperCollins Publishers.

 
     
     
 

******     ******     ******     ******     ******    

 

 

 

 

DERSIN VERILMESINDE YARARLANILACAK KAYNAKLAR

 

 

Platon (1988) Devlet, çev. Eyüboğlu & M.Ali Cimcoz, İstanbul: Remzi Kitabevi.

More, Thomas (2004) Utopia, çev. Vedat Günyol, Sabahattin Eyuboğlu, Mina Urgan.

İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Bacon, Francis (2008) Yeni Atlantis, çev. Çiğdem Dürüşken, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Campanella, Thomas (2008) Güneş Ülkesi, çev. Çiğdem Dürüşken, İstanbul: Kabalcı

Yayınevi.

Cabet, Étienne (2012) İkaria'ya Yolculuk, çev. Ela Güntekin - Maide Erçelebi, İstanbul: Say Yayınları.

Morris, William (2002) Gelecekten Anılar, çev. Ekim Bodur, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. / Morris, William (1905) News From Nowhere, or An Epoch of Rest, Being Some Chapters From A Utopian Romance, London: Longmans, Gren, and Co.

Huxley, Aldous (2017) Cesur Yeni Dünya, çev. Ümit Tosun, sunuş: Margaret Atwood, sonsöz: David Bradshaw. İstanbul: İthaki Yayınları.

Wells, H. G. (2005) A Modern Utopia,  with an introduction by Francis Wheen, London: Penguin Books.

London, Jack (2017) Demir Ökçe, çev. Şemsa Yeğin, İstanbul: İthaki Yayınları.

Koestler, Arthur (2014) Gün Ortasında Karanlık, çev. Pınar Kür, İstanbul: İletişim Yayınları.

Clarke, Arthur C. (1998) 3001, The Final Odyssey, New York: Ballantine Books.

Le Guin, Ursula K. (1994) The Dispossessed, An Ambiguous Utopia, New York: HarperCollins Publishers.

Cioran, Emil Michel (2015) Tarih ve Ütopya, çev. Haldun Bayrı, İstanbul: Metis Yayınları.

 

 

SINAVLAR

 Bir ara sınav ve bir final sınavı. Sınavlar yazılı olarak yapılacaktır

For English

Click Here

     

ANA SAYFA

For English Click Here